Ghé thăm cố đô, khám phá ẩm thực Ninh Bình

Đặc sản đầu tiên mà bất cứ du khách nào khi đến Ninh Bình cũng nhớ tới, đó là thịt dê núi đá. Mặc dù các món ăn làm từ thịt dê núi có ở nhiều địa điểm du lịch khác nữa, nhưng chỉ tại Ninh Bình, dê được chăn thả với bí quyết riêng của người nuôi dê, chạy trên những dãy núi đá vôi, ăn đa dạng các loại lá cây, do đó thịt dê ngon và săn chắc hơn hẳn.

Du khách có thể thưởng thức món tái dê đầy hấp dẫn với sự pha trộn hương vị hoàn hảo từ thịt dê, riềng, khế, sả, chuối xanh, sung quả, vừng rang, thêm vị béo và thơm nức từ lạc rang giã rối. Tiếp tục chấm tái dê với nước tương Bần với gừng đủ vị chua, ngọt, cay nồng, ăn kèm với rau thơm các loại như lá mơ, sung, húng các loại, ngổ đất, bánh đa giòn thơm. Đây chắc chắn là món ăn khiến du khách phải xuýt xoa mãi.

Mặc dù nhiều quán ăn tại Ninh Bình cũng có món gỏi cá nhệch trong thực đơn, nhưng phải dưới đôi tay điêu luyện của người dân Kim Sơn, gỏi cá nhệch mới trở thành đặc sản. Cá nhệch cùng họ với lươn, sống ở nơi nước lợ, được đánh bắt vào mỗi mùa mưa ngâu độ 2 tháng. Sau khi đánh bắt, cá nhệch được vuốt sạch chất nhờn trên da bằng nước vôi, nước tro và mổ dọc theo đường sống lưng, rồi thái thành từng lát từng lát đỏ hồng đẹp mắt và trộn nhanh với thính thơm và bùi. Lấy da cá rán giòn để cuộn với gỏi. Xương cá giã nhuyễn để nấu dấm, thêm gừng, tỏi, ớt, hạt tiêu và sả băm nhỏ.

Gỏi được ăn kèm với bánh đa vừng (không dùng bánh đa nem), cùng các loại lá như dấp cá, mùi tàu, sung, đinh lăng, mơ lông… có thể thêm da cá rán giòn thơm, và chấm với nước chấm cay cay pha gừng, tỏi, ớt, hạt tiêu.

Gia Viễn lại được thiên nhiên ưu đãi cho thứ thủy sản nước ngọt đặc biệt mà không phải vùng, miền nào cũng có là tép riu. Nhờ đó mà mắm tép Gia Viễn ngon nức tiếng trong số các loại mắm tép ở nhiều nơi. Mắm tép sau khi chế biến có màu đỏ tươi, mùi thơm ngọt, sau khi rang với thịt ba chỉ sẽ có màu ánh vàng giống như mật ong rừng cùng hương vị thơm ngon hấp dẫn.

Xã Yên Mạc, huyện Yên Mô nằm cách thành phố Ninh Bình 9km theo quốc lộ 1A hướng Ninh Bình – Thanh Hóa. Nơi đây có nghề làm nem chua nổi tiếng từ lâu đời với bí quyết riêng độc đáo. Bên ngoài là lá chuối gói nem có màu xanh tươi, bóng bẩy đẹp mắt, khi bóc ra nem có màu đỏ hồng đều, mùi thơm chua, tơi rời. Khi ăn nem, ta cuộn với chút lá ổi, lá sung, cùng rau thơm, chấm với nước mắm chanh, tỏi thêm ớt, hạt tiêu và cảm nhận đầy đủ hương vị chua cay mặn ngọt.

Và cuối cùng, không thể không nhắc tới món ăn dân dã trong ẩm thực cố đô Hoa Lư – cơm cháy Ninh Bình. Cơm cháy chính là “xém” lấy từ đáy nồi cơm do để già lửa, sau đó đem sấy khô và cho vào chảo dầu sôi chưng lên. Bên trên miếng cơm cháy, người ta có thể cho nhiều loại thức ăn kèm khác nhau. Trời lạnh ta thưởng thức cơm cháy chà bông với lớp ruốc thịt kèm hành, ớt bên trên, vừa giòn vừa cay cay. Mùa nóng lại có cơm cháy kèm nước sốt dẻo thơm, hay chan nước mắm mỡ hành với tôm băm, có vị cay, thơm, đủ độ sánh để ngấm vào miếng bánh. Một trong những cách thưởng thức cơm cháy Ninh Bình nữa, đó là chan nước sốt thịt dê núi đá lên trên.

 

Ngày nay, còn có riêng một dòng cơm cháy gia truyền nổi tiếng và thơm ngon mang tên Hoàng Thăng. Ngoài ra, ốc núi đá, rượu cần Nho Quan, xôi trứng kiến, rượu Kim Sơn, canh chua cá rô, … cũng là những đặc sản trong ẩm thực độc đáo và thú vị của vùng đất cố đô này mà các du khách khó có thể bỏ qua.